IMP - Bảng Đảo Man

Giới thiệu Bảng Anh Manx

Đảo Man nằm ở phía bắc của biển Ireland với diện tích khoảng 572 km2, là lãnh thổ tự trị thuộc Vương Quốc Anh. Đồng bảng Anh Manx hay Isle of Man Pound là đồng tiền chính thức được lưu hành tại đảo Man. Viết tắt của đồng tiền là IMP, ký hiệu là £, được lưu hành với hai dạng tiền xu và tiền giấy. Một đồng bảng Manx được chia thành 100 xu. Đồng Manx được phát hành bởi Chính quyền đảo Man.

Đồng Bảng Manx có giá trị ngang bằng với đồng Bảng Anh (GBP) và được coi là một phần của hệ thống tiền tệ của Vương quốc Anh. Đồng tiền này được lưu hành song song cùng với đồng bảng Anh và đều được coi là đồng tiền hợp pháp tại đây. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp trên đảo vẫn thường ưu tiên giao dịch bằng đồng Bảng Manx. Đồng Manx vẫn giữ mối quan hệ chặt chẽ với hệ thống của Vương quốc Anh.

Tiền giấy Bảng Manx có thể đổi lấy đồng bảng Anh với giá trị tương đương tại bất kỳ Ngân hàng Đảo Man. Không giống như tiền giấy của Bắc Ireland hay Scotland, đồng Bảng Manx không cần chính quyền Đảo Man phải bảo lãnh bằng tiền giấy hay chứng khoán của Ngân hàng Anh. Luật pháp Anh không hạn chế số tiền giấy và tiền xu mà họ phát hành, nhưng tiền giấy Manx cũng không phải tiền hợp pháp tại Anh vì chưa được Quốc hội Anh chấp thuận.

Mệnh giá đồng Bảng Manx 

Hiện nay đồng bảng Manx được lưu hành với hai loại tiền là tiền xu và tiền giấy với các mệnh giá như:

• Tiền giấy: 1 bảng Anh, 5 bảng Anh, 10 bảng Anh, 20 bảng Anh, 50 bảng Anh

• Tiền xu: 1 xu, 2 xu, 5 xu, 10 xu, 20 xu, 50 xu, 1 bảng Anh, 2 bảng Anh, 5 bảng Anh

Lịch sử của đồng Bảng Manx

Tiền xu Manx đầu tiên được phát hành riêng vào năm 1668 bởi một thương gia Douglas - John Murrey. Những đồng tiền xu Murrey này đã trở thành tiền tệ hợp pháp kể từ năm 1679, kể từ khi Tynwald cấm tiền xu tư nhân không chính thức trước đó được lưu hành. 

Năm 1692, đồng đúc Manx đã bị hạ giá bởi khó khăn trong việc duy trì nguồn cung trên đảo. Tỷ giá so với đồng sterling crown ở mức 5 shilling 4 xu, đồng half-crown ở mức 2 shilling 8 xu và đồng guineas ở mức 22 shilling. Thời điểm này, Tynwald cũng cấm việc chuyển tiền ra khỏi đảo, nhằm duy trì nguồn cung.

Năm 1696, một đợt phá giá tiếp theo diễn ra, tất cả đồng bạc và vàng Anh định giá ở mức 14 pence Manx cho mỗi shilling. 

Từ 1696 - 1840, các đồng tiền bằng đồng Bảng Manx được lưu hành cùng với các đồng bạc và vàng đầu tiên của Anh và sau đó là Anh với tỷ giá 14 pence đổi 1 shilling.

Năm 1709, đồng tiền xu đầu tiên của chính quyền trên đảo được phát hành và trở thành tiền tệ hợp pháp kể từ ngày 24/6/1710.

Năm 1971, Vương Quốc Anh chuyển sang tiền tệ thập phân, đồng bảng Anh được chia thành 100 xu. Chính quyền đảo Man đã nắm bắt cơ hội, tiếp cận với Xưởng đúc tiền Hoàng gia và yêu cầu phiên bản thập phân của riêng mình, chính thức giới thiệu vào năm 1971.

Đồng Bảng Manx không chỉ là phương tiện thanh toán mà còn là biểu tượng văn hóa và lịch sử của đảo Man, khẳng định sự độc lập và bản sắc riêng của vùng đất này.

Những yếu tố ảnh hưởng tới giá trị đồng Bảng Manx

Giá trị của đồng Bảng Manx chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau như:

• Mối quan hệ với đồng bảng Anh: Đồng Bảng Manx được neo giá trị với đồng Bảng Anh (GBP) ở tỷ lệ 1:1. Sự biến động của đồng Bảng Anh trên thị trường quốc tế cũng là yếu tố có ảnh hưởng trực tiếp tới giá trị của đồng Bảng Manx.

• Tình hình kinh tế quốc gia: Các chỉ số kinh tế như GDP, tỷ lệ thất nghiệp và tình hình tài chính của Chính phủ Đảo Man có thể tác động đến sự ổn định và giá trị của đồng Bảng Manx.

• Sự tăng trưởng ngành du lịch: Du lịch là một trong những ngành nghề mũi nhọn, mang tới nguồn thu quan trọng của đảo Man. Sự tăng trưởng hoặc suy giảm trong ngành du lịch sẽ ảnh hưởng đến nhu cầu về đồng Bảng Manx, từ đó tác động đến giá trị của nó.

• Chính sách tiền tệ: Các quyết định về chính sách tiền tệ của Chính phủ Đảo Man và Ngân hàng Trung ương Anh là yếu tố tác động trực tiếp đến giá trị đồng Bảng Manx, bao gồm các quyết định về lãi suất và phát hành tiền.

• Thương mại và đầu tư quốc tế: Sự tăng trưởng trong thương mại và đầu tư quốc tế sẽ tạo ra nhu cầu về đồng Bảng Manx. Các yếu tố như thặng dư thương mại và dòng vốn đầu tư nước ngoài đều có thể ảnh hưởng đến giá trị của đồng.

• Chính trị và an ninh quốc gia: Tình hình chính trị và an ninh của đảo Man và khu vực xung quanh cũng có thể tác động đến sự ổn định và giá trị của đồng Bảng Manx. Các biến động chính trị có thể làm giảm niềm tin của nhà đầu tư và người tiêu dùng.

• Thị trường tài chính toàn cầu: Các xu hướng và biến động trên thị trường tài chính toàn cầu cũng có thể ảnh hưởng đến đồng Bảng Manx, đặc biệt là trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự liên kết giữa các nền kinh tế.

Những yếu tố trên tác động với nhau và có thể tạo ra sự biến động trong giá trị của đồng Bảng Manx theo thời gian.